1  Two-bin systeem

Een ogenschijnlijk heel ander systeem is het two-bin systeem. Maar in feite is dit een eenvoudig hanteerbaar gemaakt BQ-bestelsysteem. Het werkt handig als bestelmethode en is zeer geschikt voor goedkope artikelen. Bijvoorbeeld voor de grijpvoorraad boutjes en moertjes in een assemblageafdeling. Het is vaak lastig de beheersing van de voorraad van dit soort artikelen te automatiseren, vanwege de grote hoeveelheid administratief werk om alle mutaties bij te houden; de beheerskosten staan dan niet meer in verhouding tot de waarde van de voorraad en de voorraadkosten.

Het two-bin systeem werkt als volgt: van ieder artikel splits je de voorraad in twee gelijke delen, in twee bundels, two bin. Het aantal eenheden per bin is afhankelijk van de omzetsnelheid, de waarde en het volume van het artikel. De twee bins sla je zichtbaar gescheiden van elkaar op (maar wel bij elkaar). Dat doe je door bin 2 gesloten te laten. Dit deel van de voorraad mag niet worden aangesproken, het is als het ware ‘verzegeld’. Bin 1 is geopend. Vanuit de open bin mag worden gepakt, of lever je uit. Als bin 1 leeg is, breek je bin2 aan. Dat is het moment waarop je een nieuwe bestelling moet plaatsen. Dit kan in veel gevallen simpelweg door het overhandigen van de lege bin1 aan de inkoper, tenminste als erop staat om welk artikel het gaat. Bin 2 is nu de nieuwe bin 1 geworden en een nieuwe bin 2 zal binnenkort de lege plaats innemen van bin2.

De inhoud van een bin is dus zowel de vaste bestelhoeveelheid (Q) als het bestelniveau (B). De inhoud van een bin moet ruim voldoende zijn om de leadtime van het betreffende artikel te overbruggen:  B = d x L + vv.

Wat hier een bin is genoemd, mag natuurlijk fysiek best bestaan uit meerdere omdozen, kratten, vaten.

2  Kanbansysteem

Toyota ontwikkelde het kanbansysteem, waarbij de voortgang van de productie zichzelf regelt zonder dat er tussenvoorraden ontstaan. Het Japanse woord kanban betekent ‘kaart’. Op een kanban staat een aantal productiegegevens. Op de kaart staat tenminste de informatie waarmee de goederen kunnen worden geïdentificeerd en de vaste hoeveelheid, die overeen komt met het aantal te produceren of te transporteren eenheden.

Als je een kanban doorgeeft, gaat die naar de voorafgaande bewerkingsplaats in de keten. Het is het signaal dat je behoefte hebt aan een nieuwe serie onderdelen. De bewerkingsplaats waar de kanban heen gaat, produceert de benodigde onderdelen pas na ontvangst van de kanban, of ‘bestelt’ ze op haar beurt bij weer een voorgaande bewerkingsplaats. Het is een pull-principe. Er wordt pas iets gemaakt, getransporteerd en geleverd, als er behoefte aan is. We komen op het kanban systeem terug in diverse andere modulen.