Logicollege

Allerlei soorten goederen worden getransporteerd en opgeslagen. Met veel of weinig handling. Bij de verscheidenheid aan goederen behoort ook een groot aantal mogelijkheden voor handling, opslag en transport. De distributie van dagverse producten is anders georganiseerd dan de distributie voor kruidenierswaren, geneesmiddelen of meubels. De factoren die van invloed zijn op de wijze van distributie zijn onder andere:

–           afstand;

–           soort afnemers;

–           volume en gewicht van de goederen;

–           soort en waarde van de goederen;

–           aantal colli per transporteenheid.

Verschillende factoren kun je met elkaar in verband brengen. Dit soort samengestelde kenmerken zijn de waardedichtheid en de verpakkingsdichtheid.

Een grote verpakkingsdichtheid betekent veel dozen per transport- of opslageenheid met relatief hoge kosten voor handling (doos voor doos). Een hoge waardedichtheid betekent dure goederen met relatief hoge voorraadkosten.

figuur 1: waardedichtheid en verpakkingsdichtheid
geven indicatie van logistiek aandachtsgebied

We gaan niet dieper op deze begrippen in in deze Module. Een toelichting op de betekenis van de begrippen waardedichtheid en verpakkingsdichteid voor de logistiek, vind je in de Verdieping van Module 2.

Om het overzichtelijk te houden, delen we goederen in een aantal typen in, namelijk:

–           massa- of bulkgoed (gassen, vloeistoffen, stortgoed), zoals aardgas, stikstof, ruwe olie, benzine, erts, suikerbieten, aardappels;

–           stukgoed, general cargo, de verzamelnaam voor zakken, vaten, kisten, dozen;

–           goederen in laadeenheden, zoals pallets en containers.

De eigenschappen van de goederen die voor handling, opslag en transport van belang zijn, bespreken we in de betreffende paragrafen.

De stromen in de fysieke distributie worden steeds groter door mechanische overslag en het gebruik van containers. Vroeger ging het voornamelijk om stukgoed. Toen moesten verpakkingen afmetingen en gewicht hebben waardoor ze door één man verplaatst konden worden, de zogenoemde manlast. Met pallets en containers kan stukgoed in grote eenheden worden getransporteerd.

Het samenstellen van laadeenheden tot transporteenheden (zeecontainers, wissellaadbakken) is een belangrijk element in de distributie. Daarmee kun je het transport sterk rationaliseren. Ook bulkgoed wordt in grote eenheden (containers) verpakt om rationele handling mogelijk te maken.

Vrijwel alle producten moeten verpakt worden om ze te kunnen distribueren. We maken onderscheid tussen artikelverpakking (verkoopverpakking) en transportverpakking. De transportverpakking moet ervoor zorgen dat de producten de klant op een economisch verantwoorde manier kunnen bereiken, zonder vermindering van waarde.

Bij of na het verpakken zullen goederen meestal gecodeerd worden om herkenbaar te zijn. De code is een letter- en/of cijfercombinatie, een streepjescode (barcode), een beeldmerk (pictogram) of een symbool, met een bepaalde betekenis. Zie ook Hoofdstuk 13.

Voor veel goederen is conditioneren nodig om kwaliteitsvermindering te beperken. Bijvoorbeeld goederen uit de land- en tuinbouw die beperkt houdbaar zijn. Conditioneren omvat het beheersen van omgevingscondities, zoals licht, temperatuur, vochtgehalte en atmosfeer. Meer in de Hoofdstukken 9, 10 en 11 van deze module.

Goede benutting van de laadruimte van een vervoermiddel kun je alleen bereiken als de afmetingen van lading en laadruimte op elkaar zijn afgestemd. Dat is momenteel bijvoorbeeld niet het geval met de afmetingen van pallets en zeecontainers. Weliswaar zijn beide transporteenheden genormaliseerd, maar de normalisatie is los van elkaar tot stand gekomen.

In Module 20 komen we terug op het vervoer van gevaarlijke stoffen, met onder andere een overzicht van gevarenklassen zoals die zijn ingedeeld: voor wegvervoer door de ADR, voor vervoer over binnenwater door ADN/ADNR, over spoor door de RID en voor zeeevracht door de IMDG.