Logicollege

Een ABC-analyse naar omzetwaarde gebruik je in de logistiek vooral als instrument om je voorraadwaarde naar een gewenst niveau te sturen, voor een actie gericht op beheersing van het geïnvesteerd vermogen. Als stuurvariabelen gebruik je per categorie (A, B, en C) een passende  seriegrootte en veiligheidsfactor κ.

Met een ABC-analyse naar afzet krijg je een duidelijker beeld dan met een analyse naar omzet, welke artikelen je ‘hardlopers’ zijn en welke je ‘langzaamlopers’. De Pareto op afzet wordt in de logistiek dan ook vaak gebruikt. Bij de laatste categorie artikelen (C) zal de kans het grootst zijn dat ze incourant zijn of binnenkort incourant zullen raken. Je kunt overeenstemming zoeken met de commerciële afdeling om als beleid de alleronderste artikelen uit de C-categorie uit je assortiment te saneren. In de praktijk zul je ook naar andere aspecten moeten kijken:

• Sommige C-artikelen zijn uit commercieel oogpunt onmisbaar, ondanks hun lage afzetcijfers. Een discountformule met alleen de ‘krenten uit de pap’ wordt mogelijk niet door voldoende klanten gewaardeerd.
• Een artikel kan laag scoren, omdat het zich nog in de beginfase van de levenscyclus bevindt.
• Sommige artikelen zijn nodig, om andere artikelen te kunnen verkopen.

Als goede voorraadbeheerder hou je naast voorraadkosten en servicegraad, ook rekening met andere aspecten die het bedrijfsresultaat beïnvloeden. Zoals bijvoorbeeld de winstmarge of dekkingsbijdrage van een artikel.

In onderstaande formules gebruiken we voor een aantal termen de volgende symbolen:

• marge op artikel i m_i (€)
• dekkingsbijdrage van artikel i δ_i  (€)
• verkoopprijs P_i  (€)
• kostprijs K_i  (€)
• jaarvraag D_i  (stuks)

De dekkingsbijdrage (d) voor product i is de marge op i maal het aantal verkochte eenheden (of de verkoopprijs minus de kostprijs, maal het aantal stuks). In formule:

                                                                    δ_i = m_i x D_i   of                                                        

                                                             δ_i = (P_i – K_i) x D_i

Als je alle dekkingsbijdragen van al je producten bij elkaar telt, krijg je de dekkingsbijdrage van het gehele assortiment. De totale dekkingsbijdrage van je assortiment is:

Je kunt de dekkingsbijdrage van één product uitdrukken als percentage van de totale dekkingsbijdrage met de volgende formule (voor product A):

Ook bij een Pareto op afzet zal de groep A-artikelen waarschijnlijk de grootste dekkingsbijdrage leveren en de groep C-artikelen de kleinste. Maar op artikelniveau zullen er veel ‘probleemgevallen’ opduiken als je niet verder kijkt.

Het is van belang dat je de dekkingsbijdrage erbij betrekt. Bijvoorbeeld als je de gewenste servicegraad (de waarde van κ) voor een artikel wilt vaststellen en daarbij wil voorkomen dat je van artikelen met een hoge dekkingsbijdrage te veel ‘nee’ verkoopt. Hoe groter de dekkingsbijdrage van een artikel is, des te hoger zul je de servicegraad willen. Daarvoor kun je het best een Pareto-analyse maken op de dekkingsbijdrage.

Als je eenmaal beschikt over een artikelbestand met de basisgegevens, is dat niet zo moeilijk.